rodoslu eudemos ne demek?

Rodoslu Eudemus (), MÖ. 350, Rodos - 290 yılları arasında yaşamış, ilk bilim tarihçisi olduğu iddia edilen Yunan filozofudur. Aristoteles'in en önemli öğrencilerinden biriydi, öğretmeninin çalışmalarını düzenledi ve daha kolay erişilebilir hale getirdi.1 Eudemus'un yeğeni Pasicles de Aristoteles'in eserlerini düzenlemekten sorumluydu.2

Hayatı

Eudemus, Rodos adasında doğdu, ancak hayatının büyük bir bölümünü Aristoteles'in Peripatetik Okulu'nda, felsefe okuduğu Atina'da geçirdi. Eudemus'un Aristoteles ile işbirliği uzun ömürlü ve oldukça yakındı. Genellikle Aristoteles'in en parlak öğrencilerinden biri olarak kabul edildi: O ve Midillili Theophrastus'a devamlı Aristoteles'in "öğrencileri" değil, "arkadaşları" deniyordu.3

Görünüşe göre, Aristoteles'in çalışmalarını sürdüren bu iki filozof arasında Theophrastus daha büyük dehaydı.4 Eudemus özgün araştırmalar yapsa da, onun "gücü" Aristoteles'in felsefi mirasını sistematikleştirmede ve öğretmeninin fikirlerinin akıllıca didaktik olarak sunmasında yatıyordu5. Aristoteles üzerine yorumlar yazan daha sonraki yazarlar, genellikle Eudemus'un ön çalışmasını iyi kullandılar. Bu nedenle, Eudemus'un yazılarının kendisi mevcut olmasa da, eseriyle ilgili birçok alıntı ve tanıklık sayesinde onun ve çalışmasının bir resmi oluşturulabilir.

Aristoteles, ölümünden (MÖ 322) kısa bir süre önce, Theophrastus'u Peripatetik Okulu'nun başı ve kendi halefi olarak atadı. Eudemus daha sonra kendi felsefi okulunu kurduğu Rodos'a döndü, kendi felsefi araştırmalarına devam etti ve Aristoteles'in çalışmalarını düzenlemeye devam etti67.

Bilim tarihçisi

Aristoteles'in ısrarı üzerine, Yunan matematik ve astronomi tarihlerini yazdı. Daha sonraki yazarların eserlerine dahil edilen bu parçaların sadece bir kısmı hayatta kalmış olsa da, değerleri çok büyüktür. Sadece daha sonraki yazarların Eudemus'un yazılarını kullanması nedeniyle Yunan biliminin erken tarihi ve gelişimi hakkında hala bilgi sahibiyiz. Tarihsel yazılarında Eudemus, Mısırlılar ve Babilliler gibi daha önceki halkların bildiği, tamamen pratik odaklı bilgi ve becerilerin Yunanlar tarafından teorik bir temel verildiğini ve tutarlı ve kapsamlı bir felsefi yapıyla nasıl inşa edildiğini gösterdi.

Clement]] ve diğerleri gibi kaynaklardan oldukça fazla şey biliyoruz. Bu verilerden yola çıkarak, MÖ 600-350 yılları arasında Yunanistan'da yapılan astronomik keşifleri ve o dönemde dünya, güneş ve ay tutulmaları, gök cisimlerinin hareketleri ile ilgili olarak geliştirilen teorileri bir miktar doğrulukla yeniden inşa edebiliriz. Eudemus tarafından işlenen filozoflar ve astronomlar arasında ThalesAnaximanderAnaximenesOenopidesEudoxus ve diğerleri bulunur.

Diğer iki tarihi eser de Eudemus'a atfedilir, ancak buradaki yazarlığı kesin değildir. İlk olarak, evrenin kökenleri ile ilgili Babil, Mısır ve Yunan fikirlerini tartışan bir "İlahiyat Tarihi ()"11 yazdığı söylenir. İkinci olarak, bir "Lindos Tarihi ()"12 nin yazarı olduğu söylenir (Lindos, Rodos'ta bir limandır).

Eudemus'a ayrıca hayvanlar ve onların (cesaret, etik duyarlılık ve benzeri) insani özellikleri hakkında mucizevi hikâyeler içeren bir kitap atfedilmiştir13. Ancak, bu eserin karakteri Eudemus'un diğer eserlerinde görülen ciddi bilimsel yaklaşıma hiç uymadığından, genellikle Rodoslu Eudemus'un bu kitabın yazarı olamayacağı kabul edilir (Eudemus, eski Yunanistan'da oldukça yaygın bir ad olduğundan başka bir Eudemus olabilir).

Aristo'nun eserlerinin editörü

Eudemus, Theophrastus ve Aristoteles'in diğer öğrencileri, efendilerinin ölümünden sonra entelektüel mirasını uzun bir yayın dizisine kaydederek güvenilir bir biçimde erişilebilir kalmasına özen gösterdiler. Bunlar Aristoteles'in yazılarına, kendi ders notlarına, kişisel hatıralarına vb. dayanıyordu.

Bu nedenle, Aristoteles'in yazılarından biri hala "Eudemian Etiği" olarak adlandırılıyor14, çünkü muhtemelen bu metni aslını bozmadan çok hafif bir şekilde düzenleyen Eudemus'du. Daha da önemlisi, Eudemus, Aristoteles'in çalışmalarını açıklığa kavuşturan bir dizi etkili kitap da yazdı:

  • Eudemus'un "Fizik (, )" adlı eseri, Aristoteles'in eşsesli çalışmasının kompakt ve daha didaktik bir versiyonuydu.
  • Eudemus, muhtemelen Aristoteles'in fikirlerini açıklayan mantıkla ilgili iki veya üç kitap yazdı; "Analizler ()", "Kategoriler ()" [muhtemelen aynı kitap] ve "Söylem üzerine (, )"15.
  • Son olarak, "Açı üzerine (, )" adlı geometrik bir çalışma 16.

Aristoteles'in eserlerinde Eudemus parçaları ile bunlara karşılık gelen kısımlar arasında yapılan bir karşılaştırma, Eudemus'un yetenekli bir öğretmen olduğunu göstermektedir: Konuyu sistematize eder, ana temadan uzaklaşan aralar bırakır, soyut ifadeleri göstermek için özel örnekler ekler, yakalama cümlelerinde formüle eder ve ara sıra okuyucuyu dikkatli tutmak için bir şaka ekler.

Notlar

Kaynakça

  • Istvan Bodnar & William W. Fortenbaugh (eds.), Eudemus of Rhodes, New Brunswick, Transactions Publishers, 2002
  • Ivor Bulmer-Thomas, 'Eudemus of Rhodes', Dictionary of Scientific Biography, Charles Coulston Gillispie, ed. (18 Volumes, New York 1970-1990) Volume IV (1971) ss. 460–465.
  • Fritz Wehrli (ed.) Die Schule des Aristoteles. Eudemus von Rhodos. Texte und Kommentar Basel, Schwabe & Co., 1969 (mevcut parçaların Almanca yorumlarla eleştirel baskısı)
  • Fritz Wehrli, 'Eudemos von Rhodos', Paulys Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft, G. Wissowa, ed. (51 Volumes; 1894-1980) Vol. Suppl. XI (1968) col. 652-658.
  • Leonid Zhmud, The Origin of the History of Science in Classical Antiquity. Berlin, Walter de Gruyter, 2006 (A. Chernoglazov tarafından Rusçadan çevrilmiştir.)
  • Leonid Zhmud, 'Eudemus’ History of Mathematics', In the Rutgers University Series in the Classical Humanities. V. 11. Ed. by I. Bodnar, W. W. Fortenbaugh. New Brunswick 2002, ss. 263–306

Dış Bağlantılar

[Kategori:MÖ

  1. yüzyıl filozofları](Kategori:MÖ_4._yüzyıl_filozofları "wikilink")

Orijinal kaynak: rodoslu eudemos. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Otfried Höffe (ed.), 2010, Aristotle’s “Nicomachean Ethics”, s. 65, Brill,

  2. William Keith Chambers Guthrie, (1962), A History of Greek Philosophy: Aristotle, an encounter, s. 50, Vol:6, Cambridge University Press,

  3. Chroust, A. (1966). Eudemus or on the Soul: A Lost Dialogue of Aristotle on the Immortality of the Soul. Mnemosyne, 19(1), fourth series, 17-30, Makale

  4. Charles Edwin Bennett & William Alexander Hammond, (1902), The Characters of Theophrastus, s. xxiv, E-kitap

  5. William Fortenbaugh, (2002), Eudemus of Rhodes,

  6. Sharples, R. (2016). Eudemus. In Oxford Research Encyclopedia of Classics

  7. Allman, G. J. (1877). Greek Geometry from Thales to Euclid. Hermathena, 3(5), ss. 160-207.

  8. Cernekova, K. (2008). Mathematical Analysis in Ancient Greece. WDS’08 Proceedings of Contributed Papers, ss. 27-31.

  9. Bertolacci, A. (2003). Eudemus of Rhodes. Classical Bulletin, 79(2), 305

  10. Inwood, B., & Woolf, R. (2012). Aristotle: Eudemian Ethics. Cambridge University Press.

  11. Corazzon, R. Peripatetic Logic: Eudemus of Rhodes and Theophrastus of Eresus.

  12. Zhmud, L. (2002). Eudemus’ History of Mathematics. Eudemus of Rhodes, ss. 263-306.

Kategoriler